Adopcja dziecka przez parę jednopłciową?

Polskie prawo w kwestii par jednopłciowych należy do tych bardziej rygorystycznych. W roku 2022 brak jest perspektyw dla legalizacji związków partnerskich. Polscy funkcjonariusze niechętnie respektują związki jednopłciowe zawarte poza granicami polski. Co polskie prawo mówi o adopcji przez pary jednopłciowe? A co mówi o adopcji w ogóle? Dziś wyjaśniam na czym polega trudność adopcji dziecka przez parę jednopłciową, wskazując dodatkowo na alternatywy.

 

Czy para może adoptować dziecko?

Polskie prawo jest równie rygorystyczne co bezpośrednie. W kwestii adopcji dziecka przez parę wyraża się jasno: 

„Przysposobić wspólnie mogą tylko małżonkowie.”

 

Skoro zatem prawo zabrania zawierania małżeństwo jednopłciowych nie istnieje możliwość wspólnego zaadoptowania dziecka przez parę jednopłciową. Niestety w tej kwestii próżno szukać alternatyw i ścieżek obejścia prawa. Nawet jeśli para zawarłaby małżeństwo w państwie, gdzie związki heteroseksualne są zalegalizowane. Dlaczego?

Prawo polskie niejako ignoruje fakt możliwości zawarcia poza granicami polski małżeństw jednopłciowych (związków partnerskich). W świetle polskich regulacji bowiem taki związek nie jest objęty opieką prawną. Polska konstytucja mówi, że małżeństwo to związek kobiety i mężczyzny. Na próżno rozpoczynać w tej kwestii polemikę z rodzimymi urzędnikami, sądami, czy innymi instytucjami. Mimo, iż naciski społeczne w tym temacie stają się coraz cięższe, stanowisko zdaje się być niezmienne.

Dla legalnej adopcji dziecka przez parę jednopłciową niezbędna byłaby zmiana treści konstytucji w zakresie definicji małżeństwa.

 

Adopcja dziecka przez singla?

Ustawa nie wyklucza adopcji dzieci przez singli. Zgodnie z przepisem adoptować może każdy kto ma ku temu odpowiednie predyspozycje i kto odbędzie posiadał opinię kwalifikacyjną oraz świadectwo ukończenia szkolenia organizowanego przez ośrodek adopcyjny. Brzmi banalnie. W końcu decyzję o adopcji podejmują głównie osoby mające odpowiednie predyspozycje. A skoro są na tyle zdeterminowane aby adoptować dziecko - dlaczego ukończenie kursu miałoby być problemem?

Problem leży zupełnie gdzie indziej. Wedle przyjętej praktyki pierwszeństwo w adopcji dzieci mają małżeństwa. Wynika to z różnych przekonań jak to, że dzieci muszą mieć różne wzorce, czy, że jedna osoba gorzej radzi sobie z wychowaniem dziecka. W istocie adopcja dziecka przez osobę (formalnie) samotną może stanowić bardzo trudne zadanie. Nie jest jednak niemożliwa.

W trakcie procesu adopcyjnego oceniane jest również otoczenie kandydata na rodzica. To istotna informacja. Wiele par jednopłciowych próbuje obejść polskie regulacje prawne właśnie poprzez adopcję dziecka przez jednego z partnerów. 

Trzeba sobie jednak zadać w takiej sytuacji pytanie: co jeśli temu partnerowi coś się stanie? W świetle prawa drugi partner jest osobą trzecią. Niezwiązana ani z dzieckiem, ani z jego (formalnie) jedynym rodzicem adopcyjnym. Decydując się na podjęcie próby obejścia prawa we wskazany sposób warto najpierw przemyśleć wszelkie „plany B”. Na przykład kwestię dziedziczenia, spisania testamentu obejmującego dziecko i partnera, ustanowienie współwłasności wspólnie zamieszkiwanej nieruchomości i tak dalej…

 

Czy dziecko może urodzić się parze jednopłciowej?

Są kraje w których zawarcie małżeństwa przez parę jednopłciową jest jak najbardziej zgodne z prawem. Legalna jest także adopcja dziecka przez parę homoseksualną. Do tego, zależności od kraju, pary muszą spełnić odpowiednie warunki. W tym miejscu warto pochylić się nad sytuacją dzieci par jednopłciowych urodzonych w krajach, gdzie małżeństwa homoseksualne są legalne, a jeden z rodziców jest polakiem. Jest to sytuacja niezwykle kontrowersyjna.

Polskie urzędy mają tendencję do dyskryminacji dzieci par jednopłciowych. Nawet jeśli jeden z rodziców jest polakiem, odmawia się dzieciom uznania polskiego obywatelstwa. Dziecko nie otrzymuje numeru PESEL, nie ma możliwości wyrobienia mu polskiego paszportu. 

Warto wiedzieć, że jest to niezgodne z prawem. Zgodnie z ustawą o obywatelstwie polskim, polskie obywatelstwo nabywa małoletni którego co najmniej jedno z rodziców jest obywatelem polskim. Jeśli zatem mamy do czynienia z legalnie funkcjonującą parą polsko - holenderską, która oczekuje dziecka, to automatycznie dziecko to po urodzeniu powinno zyskać z mocy prawa obywatelstwo polskie. Jak pokazuje praktyka funkcjonariusze publiczni zdają się o tej regulacji zapominać.

Światełkiem w tunelu jest wydany niedawno wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego wskazujący na tę właśnie regulację. NSA podkreślił, że dziecko pary jednopłciowej urodzone zagranicą ma prawo do obywatelstwa polskiego gdy jeden z rodziców jest polakiem. Obserwując praktykę wyrok ten jest conajmniej zaskakujący. 

 

Bardzo prawdopodobne, że takich wyroków będzie pojawiać się coraz więcej.

 

 

 

Masz pytania? Przejdź do zakładki  KONTAKT